Ճիշտ հինգ տարի առաջ Պ. Վարդօ, խմբագիր «Շարժում»ի, իր թերթին միջոցաւ հանգանակութիւն բացաւ ու հաւաքեց հայ հասարակութիւնից մի կլորիկ գումար – 800 լէվ – պատրուակով որ այդ գումարը պիտի ծառայէր մի բարի գործի համար, ինչպէս ինքն էր յայտարարել, այսինքն ողբացեալ եղբօրս՝ Պետրոս Սիրէմճեանի ձեռագիրները ու կենսագրութիւնը տպագրելու, ամփոփելով զանոնք մի գրքի մէջ ու դրա հասոյթը պիտի յատկացուէր Հայ բանտարկեալներուն: Բայց մինչև հիմա ոչ մի բան չերևնալով մէջտեղ, հայրս դիմեց իրեն՝ հետևեալ նամակով և պահանջեց որ գէթ իր որդւոյն յիշատակները ետ վերադարձնէ:
Ահա նամակը:
Պատճէն
Մեծապատիւ Տիար Վարդօ,
Դուք, դեռ ամիս մը չանցած որդւոյս Պետրոսի մահէն, ձեր «Շարժում» թերթի միջոցաւ հանգանակութիւն բացիք ու հաւաքեցիք մօտաւորապէս 800 լէվ՝ պատրւակով Պետրոսի ձեռագիրները տպելու: Այդ նպատակին համար ալ ես ձեզ ուղարկեցի ողբացեալ զաւկիս քանի մը նամակները ու պատկերները: Ձեր բարի գործին ձեռնարկելէն մինչև հիմայ ճիշտ հինգ տարի լրացաւ ու տակաւին բան մը չկայ մէջտեղ. Մինչև հիմայ քանի հարց ըրած եմ, ձեզմէ պատասխան ստացած եմ «մօտ օրերուն պիտի տպուի»: Այլևս սպասելը անօգուտ է:
Ատոր համար կառաջարկեմ ձեզ որ այդ հանգանակուած գումարը (800 լէվը) ապահովցնէք որևէ ձեզ ուզած ֆիլիպէաբնակ անձի մը մօտ, իսկ ձեռագիրները՝ «Նամակներն ու պատկերները) վերադարձնէք ինձ. թուականէս սկսեալ ճիշտ 10 օր պայմանաժամ, հակառակ պարագային՝ վերջիններու մասին ստիպուած պիտի ըլլամ դիմելու կառավարութեան:
Ներկայ յօդուածիս նպատակն է՝ առաջին, վերջ տալ Վարդօյի հետ ունեցած մեր գրքի հարցին և մանաւանդ երկրորդ՝ զգուշացնել հայ հասարակութիւնը՝ Վարդօից ու իրեն նման խաբեբաներից:
 |
| «Շարժում», Վառնա 1901, Թիւ 377 |