05 March, 2023

ՀՅԴ Թիֆլիսի ԿԿ-ի կոչը. 5.03.1917

Ընկերներ!

Ռուսաստանի անարգ բռնապետութիւնը խրոտակւեց իր ոճիրների ծանրութեան տակ: Յեղափոխական աշխատաւորութեան եւ զօրքի միահամուռ ջանքերով ազատութեան արշալոյսն է ծագել լայնածաւալ պետութեան բոլոր քաղաքացիների եւ բոլոր ժողովուրդների համար: Հին ռէժիմի փլատակների վրայ այժմս կանգնած է Յեղափոխական կառավարութիւնը, որ արդէն ճանաչւած է իբրեւ երկրի գործերի ժամանակաւոր ղեկավար բոլոր ժողովուրդների, բոլոր քաղաքական կուսակցութիւնների եւ զօրքի կողմից: Նոյն իսկ հին ռէժիմի ներկայացուցիչները ստիպւան են իրենց ոճրապարտ գլուխները խոնարհել նոր կառավարութեան առաջ:

Ժամանակաւոր Յեղափոխական կառավարութիւնը իր գոյութեան հենց առաջին օրերին հաստատել է քաղաքացիական ազատութիւնները ամենալայն սահմաններով, անձի, բնակարանի եւ նամակների անձեռնմխելիութիւնը, խղճի անբռնաբարելիութիւնը, մամուլի, խօսքի, ժողովների եւ ամեն տեսակ քաղաքական, տնտեսական եւ կուլտուրական կազմակերպութիւնների լիակատար ազատութիւնը արդէն մեր ամենքից անկապտելի իրաւունքներն են կազմում: Աւետւած է ազգերի լիակատար իրաւահաւասարութեան սկզբունքը եւ նախագծւած ժողովրդապետական վարչութեան մի ծրագրի, որ Եւրոպայի ու Ամերիկայի ամենադեմոկրատիկ կառավարական ձեւերի հետ մրցել կարող է: Ի լրումն այս բոլորի՝ Ժամանակաւոր Յեղափոխական կառավարութիւնը յայտարարել է, որ ամենակարճ ժամանակամիջոցում Ռուսաստանի ժողովուրդները ընտրելու են՝ ընդհանուր, հաւասար, ուղղակի եւ գաղտնի ընտրական սիստեմով Հիմնադիր Ժողով Պետութեան հիմնական օրէնքները մշակելու եւ հաստատելու համար:

Ռուսաստանի երկրորդ Մեծ Յեղափոխութեան այս անօրինակ յաջողութիւնները հայ աշխատաւորութեան սիրտը անպատմելի ուրախութեամբ են համակում, որովհետեւ բռնապետութեան հարւածները միշտ կրկնակի ուժգնութեամբ են իջել նրա մէջքին: Սակայն այս ուրախութիւնը չպէտք է մթագնի հայ աշխատաւորութեան գիտակցութիւնը եւ նրան քաղաքական զգաստութեան ճանապարհից շեղի: Հին ռէժիմի ներկայացուցիչները – կոկարդաւոր եւ անկոկարդ խուլիգանութեան տխրահռչակ ասպետները դեռ միանգամայն չեն ոչնչացած: Յեղափոխութեան ահաւոր հարւածներից սարսափած՝ նրանք առայժմ իրենց ճիրանները թագցնում են, որպէսզի առաջին իսկ պատեհ առթիւ գլուխ բարձրացնեն եւ հակայեղափոխութեան ազդանշանը տան:

Ընկերնե՛ր, անցեալի դառը փորձերից խրատւած՝ աշխատաւորութիւնը չպէտք է հանգչի յեղափոխութեան առաջին յաղթանակների վրայ, որքան էլ նրանք հոյակապ լինին, այլ պէտք է մի կողմից անընդհատ յեղափոխութիւնը խորացնի, որպէսզի հին ռէժիմը, իր բոլոր արմատներով ոչնչանայ, իսկ միւս կողմից՝ նա պէտք է պատրաստւի հակայեղափոխութեան յորձանքներին կուրծք տալու: Երկու դէպքում էլ հարկաւոր է, որ աշխատաւորութիւնը կազմակերպւի, սեղմի իր շարքերը եւ իբրեւ մի անպարտելի հսկայ կանգնի քաղաքական-հասարակական կեանքի կենտրոնում:

Ընկերնե՛ր, ամեն րոպէն թանգ է մեզ համար: Կազմակերպենք հայ աշխտաւորութեան այն զանգւածները, որոնք դեռ եւս դուրս են գտնւում մեր շարքերից, որպէսզի հայ աշխատաւորութիւնը, իբրեւ մի կուռ ամբողջութիւնը կանգնի Յեղափոխութեան սպասին:

Մեծ է պատմական մոմենտը, մեծ նաեւ աշխատաւորական կազմակերպութիւնների պատասխանատւուութիւնը պատմութեան առաջ: Մենք պէտք է մինչեւ մեր արեան վերջին կաթիլը պաշտպանենք ժամանակաւոր Յեղափոխական Կառավարութիւնը, մինչեւ որ նա Հիմնադիր Ժողով կը գումարի եւ Ռուսաստանի ճակատագրի տնօրէնութիւնը նրան կը յանձնի: Մենք պէտք է ամեն կերպ աջակցենք, որ ռուսական ռազմադաշտերում թշնամուն կուրծք տւող զօրքը թէ՛ զէնքի, թէ՛ պարենաւորման եւ թէ՛ դիսցիպլինի տեսակէտից վայելուչ վիճակի մէջ դրւի, որպէսզի կարողանայ Պրուսական միլիտարիզմի եւ սուլթանական բռնապետութեան դէմ արծարծւած պատերազմը յաղթական վախճանի հասցնել, որովհետեւ հակառակ դէպքում, եթէ թշնամուն յաջողւի խորտակել մեր զինւորական ուժը, ոչ միայն այս մեծ Յեղափոխութեան տւած արդիւնքները կը վտանգւեն, այլ եւ եւրոպական բոլոր ժողովուրդները կը մատնւեն պրուսական իւնկերի կամայականութիւններին:

Ընկերնե՛ր, պատմական այս մեծ մոմենտին հանդէս բերենք մեր ամբողջ յեղափոխական կորովը, անձնազոհութեան պատրաստակամութիւնը եւ կենդանի գործի նախասիրութիւնը:

Կեցցէ՛ Ժամանակաւոր Յեղափոխական Կառավարութիւնը, որ վճռականօրէն մաքրում է պետութիւնը հին ռէժիմի թարախից:

Կեցցէ՛ կազմակերպւած աշխատաւորութիւնը, որ յեղափոխութեան ծանրութիւնը իր ուսերին է կրում:

Կեցցէ՛ մեր զօրքը, որ ռազմաճակատների վրայ կուրծք է տալիս թշնամիներին, իսկ երկրի ներսում նեցուկ հանդիսանում Յեղափոխական Կառավարութեան: Կեցցէ՛ Հիմնադիր Ժողովը, որ պէտք է ազատ կեանքի, ազատ աշխատանքի նոր դարագլուխ բանայ Ռուսաստանի հաամր:

Հ. Յ. Դաշնակցութեան Թիֆլիսի Կենտրոնական Կոմիտէ
5 մարտի, 1917թ.

«Հորիզոն», Թիֆլիս
Երեքշաբթի, 7 Մարտի 1917
9րդ Տարի, Թիւ 49