Դառն և տխուր իրականութիւնը իմացած կ'ըլլաք:
Վիշտեր կան, ցաւեր կան, որը մարդ չի կրնար բացատրել, այլ կ'զգայ միայն...
Ինծի հետ հազարաւորներու զգացած անհուն ցաւն ու կսկիծը պատկերացնել չէ որ պիտի փորձեմ դողդղացող ձեռքերով գրւած այս քանի մը կցկտուր տողերուն մէջ... լաւ է որ ձգենք անոնք իրենց հարազատ խորութեան մէջ:
Քրիստափորի և Եդուարդի դժբախտ և ողբալի մահւան խեղդող գուժին առաջ բերած ցնցումն ու արցունքը միայն տեսնել պէտք էր, որ դուրս եկաւ պուլկար և հայ հասարակութեան խաւերէն:
Ամէն անկիւն Քրիստափորի և իր ընկերոջ անունն էր որ կը խօսւէր, անոնց մեծութիւնն էր որ խօսակցութեան առարկայ կ'ըլլար:
Ելէկտրականացնող ի՜նչ ուժ կար շատերու անծանօթ մնացած մեր համեստ, բայց իրականապէս մե՜ծ ու հոյակապ ընկերներուն մէջ:
Ու ատ պաշտելի դէմքերու դագաղին առջև յարգանքի հսկայ թափով մըն էր որ դուրս պոռթկաց ժողովուրդը – մարտ 23ին – որուն նմանը չէ տեսած Սօֆիայի հայութիւնը:
Զինւորական նւագի տխուր թռթռումներու տակ, 6000է բաղկացած յուղարկաւորութեան թափօրը շարժեցաւ:
Մակեդոնացի և դաշնակցական ընկերներու փափաքին համաձայն, դագաղները կառքին մէջ չզետեղուեցան. մինչև գերեզմանատուն ձեռքի վրայ կրեցին:
Դագաղներու անմիջապէս ետևէն կ'երթային այրի տիկ. Քրիսթափօր և իր մէկ հատիկ զաւակը, Պօրիս Սարաֆօվ և Մակեդրօնական Կօմիտէի կարևոր անձնաւորութիւններ, դաշնակցական գործիչներ ևն: Յուղարկաւորութեան առթիւ եկած էին նաև Ֆիլիպէէն 30ի չափ ընկերներ, Վառնայի, Ռուսշուգի ընկերներուն կողմէ մէյմէկ ներկայացուցիչ:
Տխուր թափօրը հասնելով գերեզմանատուն, զմռսւած մարմինները զետեղւեցան յատուկ պատրաստւած քարուկիր գերեզմաններու մէջ:
Ընկ Խ.աչատուր Մ.ալումեան յուզւած և արտասւալից աչքերով հայերէն և ֆրանսերէն հակիրճ դամբանականով մը վեր հանեց Քրիստափորի և Եդուարդի արժէքը: Եւ իսկապէս մեր յարգելի ընկերը գտաւ Քրիստափորի մեծութիւնը ցոլացնող բառը – մարդագո՜րծ... Դառնալով մակեդօնացիներուն՝ ըսաւ որ, լաւ պահեն մեր այս աւանդը՝ ապագային նորէն մեզի յանձնելու համար:
Մակեդօնական կօմիտէի անդամներէն մէկն ալ, մեզի չափ յուզւած, խօսեցաւ գեղեցիկ դամբանական մը, պարզեց հայուն վիճակը, Քրիստափորի և Եդուարդի արժէքը և ըսաւ շատ զգացւած եկրպով թէ՝ «Քրիստափորի մահովը՝ հայերը իրենց հայրը կորսնցուցին, իսկ մակեդօնացիները իրենց մեծ եղբայրը»...
Այո՛, կորսնցուցինք քեզ, պաշտելի հայր, բայց քու յիշատակդ պիտի ապրի մինչև վերջ. անով պիտի ոգևորւի, ան ուղեցոյց պիտի ըլլայ այն թարմ սերունդին, որը ստեղծեցիր ու զրկւեցաւ անոնց պտուղէն...
Քու պաշտելի նշխարիդ առջև Կովկասէն մինչև Ամերիկա հազարներ պիտի երդնուն և պիտի մտնեն ուղղակի քու ապրած ու մեռած ճամբան...