Կայծակ եւ Առաքեալ

Հեռագիրը Երզնկայէն, զինակից Մուրատի հեծեծանքով, գուժեց Կայծակի մահը:

Հոն, ուր առաջին անգամ, յեղափոխական կայծաքներով զինուած պատանի Կայծակը որոտագին շանթեց բռնութեան գլխուն, այսօր իր սրտի կայծակներով՝ կ'իյնայ խորտակեալ:

Կովկասեան Նամակներ. Շուշու Պայթիւնը

Թիֆլիս, մարտ 15

Ձեզ արդէն հաղորդել եմ Շուշու զինական պահեստի պայթելու մասին: Այդ առթիւ Շուշուց ստացւած է մանրամասնութիւնները պարունակող մի նամակ, որից քաղում եմ հետեւեալը:

Զօրավար Նազարբէգեան

Այս տարւայ Փետրւար 19-ին, Թիֆլիսում, 76 տարեկան հասակում, վախճանւեց Հայաստանի Հանրապետութեան անդրանիկ եւ միակ սպարապետը՝ զօր. Թովմաս Նազարբէգեան: Բացի բոլշեւիկներից, ամբողջ հայ ժողովուրդը իր բոլոր քաղաքական հոսանքներով, մի պահ համախմբւեց նրա գերեզմանի շուրջ՝ երկիւղածութեամբ ու պատկառանքով գլուխ խոնարհած նրա յիշատակի առջեւ:

Ընդվզումի Տարեդարձը

Երէկ, տարեդարձն էր այն բուն շարժման, որ շղթաազերծ ալիքի մը պէս պոռթկաց Հայաստանի մէջ, թօթափելու համար բռնակալ, բարբարոս վարչաձեւ մը:

Յովնան Դաւթեան

Ժընեւ՝ «Դրօշակ»ի խմբագրութեան պատերուն մէջ, իր վերջին ցաւատանջ շունչը տուող Յովնան Դաւթեանը սակաւաթիւ ներկայացուցիչներէն մէկն էր մեր այն երիտասարդ սերունդին, որոնք 1890 թուականին միասին գալով սկիզբը դրին հայ ժողովրդի Ազատամարտին, կամ աւելի ճիշդը, իրենց նախորդ սերունդներու յղացած մտքերը եւ երազած ծրագիրները գործադրութեան դրին կազմակերպելով Հ. Յ. Դաշնակցութիւնը:

Համազասպ Սրուանձտեան (1873-1921)

1921 թուականին, Փետրուարեան համաժողովրդային ապստամբութեան նախօրեակին (Փետր. 16)՝ Երեւանի բանտին մէջ Չեկայի ձեռքով կացինահար սպաննուեցան յիւսունէ աւելի կալանաւորներ, որոնց կարգին նաե՛ւ յանդուգն ու խիզախ մարտիկ, հայ կամաւորական երրորդ գունդի հրամանատար եւ, մինչեւ իր դաւադրաբար ձերբակալումը, Նոր Պայազիտի հայ հանրապետական զօրամասերու պետ՝ Համազասպ Սրուանձտեան, Խաչէնի կռիւներուն մէջ իր խոյանքներով յայտնի «Ասկերանի հերոս»ը, որ աշուղական ծանօթ երգին մէջ կը յիշատակուի յարգանքով ու հիացումով.

–«Ամբողջ աշխարհ հռչակուեցաւ

    Համազասպը պանծալի»...

Ծանուցում իշխան Նակաշիձէին

Դաշնակցութեան տեղական Կեդր. Կօմիտէն, փետրւարի 7-ին ուղարկեց իշխան Նակաշիձէին հետեւեալ սպառնագիրը

Արեւմտահայ Բ. Համագումար. Առաջին Հանդիսաւոր Նիստը

Փետր. 6-ին Խորհրդարանի դահիճում տեղի ունեցաւ արեւմտահայ երկրորդ համագումարի առաջին հանդիսաւոր նիստը: Ներկայ են կառավարութան նախագահ Յ. Քաջազնունին, Խորհրդարանի ներկայացուցիչ Ս. Վրացեանը, կաթողիկոսի կողմից Գ. եպ. Էօրէքչեանը, այլեւ ներկայացուցիչներ զանազան կազմակերպութիւնների: Դահլիճը լի է բազմութեամբ:

Տատասկոտ Ուղին

Փոքր-Ասիոյ բնակիչները ստրկութեան
Մատնւեցան պարզ այն պատճառին
Համար, որ չէին գիտեր ըսել՝ ո՛չ:
Պլուտարքոս

Հայը եղաւ այն առաջին տարրը՝ որ համատարած ստրկութեան ու մեռելանշարժ կեանքի մէջէն, իր տժգոյն գլուխը բարձրացուց եւ արիւնռուշտ դաժան բռնաւորներու երեսին նետեց «ո՛չ» խօսքը: Այդ բացասումը՝ որ գերագոյն արժանապատւութեան եւ մարդկային գիտակցութեան հզօր եւ վճռական ընդվզումն էր՝ կսպառնայ ամբողջ Փոքր-Ասիոյ շրջանը ընել:

Հրաչ Փէհրիզեան

Երկու օր առաջ, Աղեքսանդրիոյ մէջ, հողին յանձնեցինք մեր ամենուս սիրելի եւ թանկագին ընկեր Հրաչ Փէհրիզեանի մասմինը: